นักวางแผนหลุมเจาะปิโตรเลียมหญิงไทย

สัมภาษณ์ อมรรัตน์ กาสิงห์ ศิษย์เก่าธรณีศาสตร์ รุ่นแรก ของมหาวิทยาลัยมหิดล กับการทำงานเป็นนักวางแผนหลุมเจาะปิโตรเลียม และประสบการณ์ชีวิตในประเทศอาเซอร์ไบจาน

ชื่อ “อมรรัตน์ กาสิงห์” คะ ชื่อเล่น “เอ” แต่ถ้าในสาขาธรณีศาสตร์มหิดลจะรู้จักในนาม “เอเล็ก” จบธรณีศาสตร์ มหิดล (รุ่นแรก) ตอนนี้ทำงานเป็น Well planner ของบริษัท Halliburton คะ ประจำอยู่ที่เมืองบากู เมืองหลวงของประเทศอาเซอร์ไบจาน (Baku, Azerbaijan)

อาเซอร์ไบจาน หรือชื่อทางการว่า สาธารณรัฐอาเซอร์ไบจาน เป็นประเทศในแถบเทือกเขาคอเคซัส บริเวณที่เป็นจุดเชื่อมต่อของภูมิภาคยุโรปตะวันออกกับเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ ทิศตะวันออกจรดทะเลแคสเปียน ทิศเหนือติดต่อกับสหพันธรัฐรัสเซีย ทิศตะวันออกเฉียงเหนือติดต่อกับจอร์เจีย ทิศตะวันตกติดต่อกับอาร์เมเนีย และทิศใต้ติดต่อกับอิหร่าน อาเซอร์ไบจานเคยเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต (Wikipedia)

นักวางแผนหลุมเจาะคืออะไร?

ลักษณะงานที่ทำประจำเลยคือ ออกแบบหลุมเจาะน้ำมัน ออกแบบในที่นี้ไม่ได้ความไปทางในทางวาดรูปนะคะ แต่เป็นการวางแผนทิศทางที่เราจะสามารถทำการเจาะจากพื้นดินหรือพื้นทะเลไปยังแหล่งน้ำมันหรือแหล่งแก็ส (reservoir) ที่อยู่ใต้ดินได้ โดยหลุมเจาะของเราต้องอยู่ในข้อจำกัดหรือข้อตกลงที่เราได้มาจากบริษัทลูกค้า เช่น Chevron Shell หรือ BP

ที่นี่ เอทำงานให้กับบริษัท BP (British Petroleum) ซึ่งบีพีก็จะมีกฎของเค้าว่าเราควรใช้มุมของหลุมเจาะเท่าไหร่ ไปในทิศทางไหนได้บ้าง และเค้าจะควมคุมทิศทางตอนเจาะเข้าแหล่งน้ำมันด้วย เพราะว่าอย่างที่เรารู้ว่าชั้นหินไม่ได้อยู่ในแนวราบเสมอไป นักธรณีเค้าก็จะเป็นคนบอกเราว่า ควรใช้มุมเท่าไหร่ ทิศทางไหนยังไง และสิ่งที่ยากอีกเรื่องคือ การหลบหลุมใกล้เคียง เพราะใต้ดินไม่ได้มีแค่หลุมที่เราเจาะไปแล้วหลุมหรือสองหลุม แต่มีเป็นสิบๆ หลุม ที่เราจะต้องไม่เข้าไปใกล้ เพราะถ้าเราเข้าใกล้ หรือเวลาเจาะแล้วชนกัน อาจจะทำให้เกิดการระเบิดหรือแก๊ส/น้ำมันรั่วได้ เพราะหลุมที่เจาะแล้วส่วนใหญ่จะเป็นหลุมที่กำลังผลิต และอีกอย่างโครงสร้างชั้นหินของที่นี่ก็ไม่ได้ธรรมดา บางที่มีเนินพุโคลน (mud volcano) บางที่มีรอยเลื่อนขนาดใหญ่ ซึ่งเราก็ต้องหาทางหลบให้ได้เช่นกัน

งานของนักวางแผนหลุมเจาะเป็นสิ่งที่ท้าทายและมีอะไรใหม่ๆ ให้ลองคิดลองทำอยู่ตลอดเวลา งานไม่ซ้ำซากจำเจ หรือมีแบบแผนว่าต้องทำแบบนั้นเป๊ะ ๆ ที่สำคัญเราสามารถแสดงความเห็นของเราให้กับลูกค้าได้อย่างเต็มที่

การทำงานในประเทศอาเซอร์ไบจาน

ประเทศอาเซอร์ไบจานเป็นประเทศเล็ก โชคดีที่ได้ทำงานในเมืองซึ่งง่ายต่อการเดินทาง เอใช้การเดินเป็นหลัก เพราะแต่ละที่ไม่ได้ไกลกันมาก คนที่นี่นับถือศาสนาอิสลาม ซึ่งแน่นอนที่นี่หาหมูกินยากมาก ค่าครองชีพสูง ทุกอย่างแพง ไม่มีร้านอาหารไทย อยากกินอะไรก็ต้องทำเอง ซึ่งเอต้องใช้เวลาสักพักถึงปรับตัวได้ การได้มาอยู่ที่นี่ก็ได้เพื่อนใหม่หลายคน ทั้งคนไทยและคนต่างชาติ และที่ถือว่าโชคดีมากคือ ได้รู้จักนักวอลเลย์บอลสาวไทยที่ได้มาเล่นอาชีพที่นี่

สุดท้ายนี้ เอ อยากฝากถึงน้องๆ ที่สนใจอาชีพนักวางแผนหลุมเจาะว่า แม้ว่างานนี้ไม่ได้เป็นงานที่ใช้ความรู้ทางธรณีโดยตรง แต่ถ้ามีความรู้ธรณีด้วยก็จะทำให้เข้าใจอะไรง่ายขึ้น การทำงานต้องอาศัยประสบการณ์และบางครั้งต้องทำงานภายใต้ความกดดันและเวลาที่จำกัด ถ้าเราสามารถรับได้ ก็จะทำงานนี้ได้อย่างสบายคะ